Nên cho trẻ học cảm thụ âm nhạc hay học nhạc cụ thẳng
Tôi thấy nhiều phụ huynh chia sẻ thắc mắc về việc nên chọn học các lớp cảm thụ âm nhạc trước hay vào thẳng học nhạc cụ như Piano, Violin. Vì vậy, tôi muốn chia sẻ bài viết với kiến thức và kinh nghiệm của một giáo viên dạy piano và cũng là người sáng tạo chương trình cảm thụ âm nhạc Nền Tảng Vàng Neokid. Với vai trò một người thầy dạy nhạc cho trẻ hơn 21 năm ở nhiều độ tuổi, cấp độ, tôi rất hiểu tâm lý của các bậc phụ huynh khi muốn con có khởi đầu tốt nhất, vui vẻ nhất với âm nhạc.
Có cần cho trẻ học lớp cảm thụ âm nhạc tiền tiểu học trước khi học đàn piano không?
Học đàn piano từ nhỏ là mong muốn của nhiều bậc phụ huynh để giúp trẻ phát triển tư duy và kỹ năng toàn diện. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết rằng việc cho trẻ học đàn piano ngay từ 4 tuổi có thể gặp một số khó khăn khi trẻ chưa có sự chuẩn bị về cảm thụ âm nhạc. Đó là lý do các trung tâm âm nhạc và các chuyên gia thường khuyến khích trẻ tham gia các lớp học cảm thụ âm nhạc trước khi học nhạc cụ.
Bài viết dưới đây sẽ phân tích sâu hơn về lợi ích vượt trội của các lớp cảm thụ âm nhạc tiền tiểu học và lý do vì sao đây là bước đệm quan trọng cho hành trình âm nhạc của trẻ, với những dẫn chứng khoa học cụ thể để giải đáp băn khoăn của các bậc phụ huynh.
1. Vì sao không nên “lên đàn” ngay khi trẻ mới 4 tuổi?
Ở độ tuổi này, trẻ thường chưa đủ các điều kiện quan trọng về phát triển thể chất và tâm lý để bắt đầu học đàn piano ngay lập tức, chẳng hạn như:
- Ngón tay chưa linh hoạt và chưa đủ lực: Trẻ khó giữ tư thế tay đúng chuẩn khi chơi piano, điều này có thể dẫn đến mỏi hoặc thậm chí gây khó chịu, làm giảm hứng thú học đàn.
- Tập trung ngắn hạn: Trẻ mầm non thường dễ mất tập trung trong các bài học dài yêu cầu ghi nhớ nhiều kỹ thuật. Điều này đôi khi khiến con cảm thấy áp lực hơn là thích thú.
- Khả năng cảm nhận âm nhạc chưa phát triển hoàn chỉnh: Để thực sự học tốt, trẻ cần có cảm xúc và hứng thú với âm nhạc trước, thay vì chỉ tập trung vào các kỹ thuật chơi đàn.
Do đó, cho trẻ học cảm thụ âm nhạc – tức là làm quen với nhịp điệu, giai điệu, tiết tấu và các khái niệm cơ bản qua hoạt động vui chơi – là cách chuẩn bị tối ưu trước khi con bước vào học đàn chuyên sâu.
2. Lợi ích đã được chứng minh của lớp cảm thụ âm nhạc tiền tiểu học
Lớp cảm thụ âm nhạc giúp trẻ phát triển toàn diện từ thể chất, trí tuệ đến cảm xúc. Các lợi ích này không chỉ đến từ trải nghiệm vui chơi, mà còn được chứng minh bởi những nghiên cứu khoa học cụ thể:
2.1. Cảm thụ âm nhạc thúc đẩy phát triển não bộ
Theo nghiên cứu từ Viện Đại học Southern California (USC), việc tiếp xúc với âm nhạc từ sớm, đặc biệt là trong giai đoạn mầm non, có thể hỗ trợ phát triển các phần não bộ liên quan đến ngôn ngữ, khả năng đọc và các kỹ năng giao tiếp xã hội. Nghiên cứu chỉ ra rằng những trẻ tham gia các lớp nhạc từ mầm non có mức độ tăng trưởng vỏ não cao hơn hẳn nhóm trẻ không tham gia. Điều này lý giải vì sao trẻ học cảm thụ âm nhạc từ bé thường thông minh và nhanh nhạy hơn trong tư duy. Nguồn: https://today.usc.edu/childrens-brains-develop-faster-with-music-training/
2.2. Cảm thụ âm nhạc tăng khả năng tập trung và cảm xúc tích cực
Nghiên cứu của Đại học McMaster (Canada) cũng khẳng định rằng những trẻ nhỏ được học âm nhạc có khả năng tập trung tốt hơn và giảm căng thẳng, lo lắng so với các trẻ chưa từng tiếp xúc với bộ môn này. Trong cùng nghiên cứu, trẻ trong độ tuổi 4-6 tham gia lớp nhạc đã cải thiện đáng kể sự tự tin, phối hợp vận động và khả năng quản lý cảm xúc của mình. Điều này cho thấy cảm thụ âm nhạc không chỉ là bước chuẩn bị cho học đàn, mà còn góp phần phát triển cân bằng cảm xúc và các kỹ năng sống cốt lõi cho trẻ. Nguồn: https://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/2059204320937224
2.3. Tạo tâm lý yêu thích âm nhạc từ sớm
Học cảm thụ âm nhạc thông qua các trò chơi, nhảy múa và vận động theo giai điệu sẽ khiến trẻ tiếp xúc với âm nhạc một cách tự nhiên, hứng thú. Đây chính là nền tảng để trẻ phát triển tình yêu âm nhạc dài lâu. Khi đã yêu âm nhạc, trẻ sẽ sẵn sàng học đàn với niềm đam mê thay vì áp lực.
3. Học cảm thụ âm nhạc tiền tiểu học giúp trẻ học đàn dễ dàng hơn
Một số phụ huynh thường cho rằng việc học cảm thụ âm nhạc là một bước “làm chậm” quá trình học đàn của bé. Sự thật thì hoàn toàn ngược lại: trẻ có nền tảng âm nhạc vững chắc nhờ cảm thụ sẽ học đàn nhanh hơn và hiệu quả hơn rất nhiều nhờ những lợi ích sau:
- Phát triển đôi tai nhạy bén với âm thanh: Khi đã quen thuộc với nhịp điệu, tiết tấu qua cảm thụ âm nhạc, trẻ sẽ dễ phân biệt các nốt nhạc, hòa âm và cảm xúc trong bài đàn. Điều này là yếu tố quan trọng giúp trẻ chơi nhạc cụ có hồn hơn.
- Gia tăng khả năng phối hợp tay-mắt: Lớp cảm thụ âm nhạc thường có các bài tập về vận động linh hoạt giúp trẻ phối hợp tốt hơn giữa các bộ phận (tay, chân, mắt) – kỹ năng rất cần thiết khi chơi đàn piano.
- Giảm áp lực học đàn: Nhờ đã quen thuộc với âm nhạc qua cảm thụ, trẻ sẽ đến với piano như một hành trình khám phá thú vị, thay vì cảm giác “bài tập nhàm chán.”
4. Nên học cảm thụ âm nhạc ở độ tuổi nào?
Học cảm thụ âm nhạc đặc biệt lý tưởng cho trẻ từ 3.5 đến 6 tuổi – đây là giai đoạn trẻ đang trong giai đoạn phát triển vàng về ngôn ngữ, trí nhớ và sự tò mò khám phá.
Ở độ tuổi mầm non này, trẻ cần môi trường học tập nhẹ nhàng, sáng tạo, với sự dẫn dắt từ các giáo viên hiểu tâm lý trẻ nhỏ. Các khóa học âm nhạc mầm non tốt sẽ kết hợp âm nhạc với các trò chơi, vận động và tương tác sáng tạo, giúp trẻ học mà chơi, chơi mà học.
5. Cách chọn lớp cảm thụ âm nhạc tối ưu cho trẻ mầm non
Khi chọn lớp cảm thụ âm nhạc tiền tiểu học cho con, phụ huynh cần tìm kiếm những yếu tố sau:
- Giáo trình bài bản, phù hợp với độ tuổi trẻ mầm non: Giáo trình nên tập trung vào nhịp điệu, tiết tấu trước khi giới thiệu nhạc cụ.
- Giáo viên có kinh nghiệm: Một giáo viên hiểu tâm lý trẻ và có khả năng sáng tạo sẽ giúp con yêu âm nhạc thay vì áp lực học tập.
- Môi trường vui vẻ, đa dạng hoạt động: Lớp học kết hợp vận động với các loại nhạc cụ nhỏ như trống, chuông, trứng lắc… sẽ giúp trẻ phát triển toàn diện hơn.
Lớp cảm thụ âm nhạc và giáo dục âm nhạc tiền tiểu học là một nền tảng quan trọng cho hành trình giáo dục âm nhạc tiền tiểu học. Thay vì đốt cháy giai đoạn, phụ huynh nên cho con làm quen âm nhạc bằng cách nhẹ nhàng, sáng tạo thông qua các lớp cảm thụ. Điều này sẽ không chỉ giúp trẻ chuẩn bị tốt về kỹ năng, mà còn tạo dựng tình yêu bền vững với âm nhạc.
Hãy để con yêu của bạn khám phá thế giới âm nhạc một cách vui vẻ và tự nhiên nhất, và đừng quên rằng cảm thụ âm nhạc chính là chìa khóa mở ra tâm hồn bé thơ!
